Η αισθητική περίοδος της Ars Nova, κατά την ύστερη μεσαιωνική εποχή, αποτέλεσε το επόμενο βήμα στην καθιέρωση των νέων μουσικών κατακτήσεων που είχαν ξεκινήσει με την Αρχαία Τέχνη. Η μουσική παρουσιάζεται πιο απελευθερωμένη και επηρεασμένη από τη λαϊκή μουσική και το λειτουργικό μέλος. Οι μουσικές μορφές, αν και πολλές από αυτές είναι παλαιότερες, παρουσιάζονται ανανεωμένες. Στις αρχές του 14ου αιώνα, ο Φιλίπ ντε Βιτρύ (1291-1361), Γάλλος διπλωμάτης, συνθέτης, ποιητής και θεωρητικός, που το 1351 γίνεται επίσκοπος της Μω, έγραψε ένα σημαντικό έργο, ένα εγχειρίδιο τεχνικής, το οποίο περιείχε όλες τις νέες τάσεις που έτειναν να επικρατήσουν και οι οποίες μέχρι τότε δεν είχαν κωδικοποιηθεί. Με το έργο αυτό κλόνιζε την κυριαρχία των

εκκλησιαστικών τρόπων (κλιμάκων) με την καθιέρωση του προσαγωγέα, του οποίου η λύση κατά ημιτόνιο προς την τονική θα επέβαλλε στο αυτί την αίσθηση του μείζονος και του ελάσσονος τρόπου. Επίσης εδραίωνε την ευρεία χρήση των διαστημάτων 3ης και 6ης, που θεωρούνταν μέχρι τότε διαφωνίες, ακόμα και τη χρήση της 2ας και 7ης. Επέβαλλε τη χρήση της τέλειας πτώσης, εφάρμοσε τη διαστολή του μέτρου στα μουσικά έργα καθώς έπαψε η κυριαρχία του τρίσημου ρυθμού (εμπνευσμένου από την Αγία Τριάδα, Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα). Έκανε μεθοδικότερη χρήση των αλλοιώσεων, κάτι που προετοίμαζε τον ερχομό του χρωματικού ύφους.

Όλες αυτές τις κατακτήσεις που κατέγραψε ο Βιτρύ θα τις εφάρμοζε με τον ιδανικότερο τρόπο ο Γκυγιώμ ντε Μασώ (1300-1377), πρωτοπρεσβύτερος στον καθεδρικό ναό της Ρεμς στη Βόρεια Γαλλία. Εκτός από τις άλλες συνθέσεις του, σημαντικότατη είναι η τετράφωνη Λειτουργία Messe Notre Dame, η οποία με την εξαιρετική της κατασκευή εδραιώνει την Λειτουργία σαν μουσική μορφή.

Ιταλική Τέχνη: Η Ιταλία ήταν η χώρα που αφομοίωσε τα στοιχεία της Νέας Τέχνης και με πρωτεργάτη τον τυφλό οργανίστα Φραντζέσκο Λαντίνι (1335-1397) έδωσε νέες φόρμες, αντίστοιχες με τις γαλλικές, εμπλουτισμένες όμως με την ιταλική έμπνευση και ιδιοσυγκρασία: Μπαλλάτα, Κάτσια κ.ά.

Γαλλοφλαμανδική Σχολή: Η ήττα στο Αζενκούρ (1415) και κατά συνέπεια η κατάκτηση της Γαλλίας από τους Άγγλους επηρέασε την εξέλιξη της πολυφωνικής μουσικής. Οι Άγγλοι φέρνουν στο Παρίσι δικούς τους μουσικούς ενώ οι Γάλλοι καταφεύγουν κυρίως στη Φλάνδρα (περιοχή που κάλυπτε το νότιο τμήμα της σημερινής Ολλανδίας, το βόρειο τμήμα του Βελγίου και το βορειανατολικό τμήμα της σημερινής Γαλλίας). Το κέντρο των μουσικών σπουδών είναι τώρα στις Μουσικές Εκκλησιαστικές Σχολές, οι σημαντικότερες από τις οποίες είναι στη Γαλλία, Αυστρία και Γερμανία, στις Αυλές των βασιλέων και ευγενών της Φλάνδρας και στη Σχολή του παπικού παρεκκλησίου της Ρώμης (capella).

Σε διαφορετικές περιόδους, ξεχωρίζουν ορισμένοι σημαντικοί συνθέτες:

Πρώτη Περίοδος

• Ο Τζων Ντάνστεϊμπλ (1370-1453), ο σημαντικότερος από τους Άγγλους συνθέτες, με μουσικό πνεύμα επηρεασμένο από την Ars Nova και συνθέσεις φτιαγμένες με χάρη, φαντασία, απέριττο ρυθμό και χρήση μελωδικών διαστημάτων 3ης και 6ης και απομάκρυνση από τα συνεχή διαστήματα 4ης και 5ης.
• Ο Γκυγιώμ Ντυφαί (1400-1474) που κατέλαβε την αντίστοιχη θέση στον αιώνα του με τον ντε Μασώ. Με τα έργα του προσανατολίζει προς μια αρμονία πιο συγκεκριμένη και φέρνει πρόοδο στην αντιστικτική γραφή. Δίνει ελαφρύ προβάδισμα στη ψηλότερη φωνή και έδωσε το ολόκληρο και το ήμισυ (μισό) στην μουσική γραφή.
• Ο Ζυλ Μπενσουά (1400-1460) είναι ο τρίτος σημαντικός συνθέτης του πρώτου μισού του αιώνα.

Δεύτερη Περίοδος

• Ο Γιοχάνες Όκεγχεμ (1430-1495), ήταν από τους δημοφιλέστερους συνθέτες και ο θάνατός του θρηνήθηκε με πολλά νεκρικά εγκώμια. Διάσημο έργο του, ήταν ένα Deo Gratias (Ευχαριστούμεν Σοι Κύριε) σε τέσσερις 9φωνους κανόνες, συνολικά έργο για 36 φωνές.
• Ο Γιάκομπ Όμπρεχτ (1430-1505) με τις συνθέσεις του αντλεί εφέ από τον κανόνα και τη μίμηση. Τα αντιφωνικά του τεχνάσματα προδιαγράφουν, συγκεχυμένα όμως, τη φούγκα. Είναι ο πρώτος που εφάρμοσε την πολυφωνία στη νεκρώσιμη ακολουθία.
• Ο Ζοσκέν ντε Πρε (1450-1521), ο ονομαζόμενος "Πρίγκιπας των Μουσικών", για τον οποίο ο Μαρτίνος Λούθηρος είπε "Οι μουσικοί κάνουν με τους ήχους ότι μπορούν, ο Ζοσκέν κάνει με αυτούς ότι θέλει". Ο ντε Πρε έγραψε πολυάριθμα έργα, με ευκολία και εντυπωσιακή τεχνική. Έγραψε λειτουργίες, μοτέτα, ψαλμούς και άλλα έργα. Μία συλλογή του από 33 τρίφωνα μοτέτα είναι το πρώτο μουσικό βιβλίο που τυπώθηκε (1501).

Τα μουσικά όργανα όλο αυτό το διάστημα παίζουν το ρόλο του απλού συνοδού, αφού όλοι οι συνθέτες γράφουν φωνητική μουσική.

(πηγή: Βικιπαίδεια)